Dublin Core
Title
Perna, widow of Jacob de Asesio: Caltabellotta, 1462
Subject
Perna, widow of Jacob de Asesio
Description
The widow Perna testates while ill, and names her two daughters (Chyassona, widow of David de Ixe; and Fadalona, wife of Moxe de Pulvirecta) as her universal heirs.
Clearly a wealthy woman with many assets, Perna leaves many material objects to loved ones, including two gold rings to her grandson's wife. She leaves a heavy metal mortar bowl to her son-in-law Moxe de Pulvirecta, which seems to be intended to pay off some debts to a local priest. She leaves some gifts "for the sake of my soul" (pro anima mea), including clothing and 45 silver buttons to her granddaughter. She leaves silver jewelry to her daughters.
She spends a good deal of her will sorting out money that has been borrowed and lent, some of it still from the death of her husband.
She includes in the will an inventory of her own goods.
She also leaves oil for the synagogues ("miskita") of Callabellotta and Sacca.
Clearly a wealthy woman with many assets, Perna leaves many material objects to loved ones, including two gold rings to her grandson's wife. She leaves a heavy metal mortar bowl to her son-in-law Moxe de Pulvirecta, which seems to be intended to pay off some debts to a local priest. She leaves some gifts "for the sake of my soul" (pro anima mea), including clothing and 45 silver buttons to her granddaughter. She leaves silver jewelry to her daughters.
She spends a good deal of her will sorting out money that has been borrowed and lent, some of it still from the death of her husband.
She includes in the will an inventory of her own goods.
She also leaves oil for the synagogues ("miskita") of Callabellotta and Sacca.
TRANSCRIPTION from Scandliato, pp. 201-204
Sez. Archivio di Stato di Sciacca, Notai defunti di Caltabellotta, notaio P. Verderame, vol. 13, 17 Novembre 1462.
XVII novembris XI indicionis
Testamur quod Perna mulier iudea relicta condam Iacob de Asesi de Terra Calatabellocte presens coram nobis, iacens in lecto infirma corpore, sana tamen sue mentis et racionabilis intellectus, existens in sua bona et perfecta memoria ac recte et articulariter loquens, timens divinum iudicium repentinum et horam mortis incertam, dubitans ne forte ab hac vita decederet intestata, cum nil certius morte et nil incertius hora mortis, volensque anime sue providere et de bonis suis temporalibus disponere, ne inter successores suos !is aliqua seu questio oriri possit, presens suum nuncupativnm condidit testamentum manu mei predicti notarii in hunc modum: imprimis quidem dicta testatrix instituit, fecit et sollenniter ordinavit suas heredes universales in omnibus bonis suis mobilibus et stabilibus ubicumque existentibus et melius apparentibus Chyassonam mulierem relict am condam David de Ixe nee non et F adalonam mulierem uxorem Moxe Pulvirecta, filias legitimas et naturales dicte testatricis et condam Iacob de Asesi tune iugalium, ita quad predicte heredes possint et valeant dividere predicta bona tam mobilia quam stabilia ac iura censualia equis porcionibus inter eos (sic) et quilibet eorum (sic), videlicet de dictis heredibus, possit et valeat de porcione sibi contingente dictorum bonorum tam mobilium quam stabilium facere iuxta eorum (sic) arbitrium et voluntatem absque contradicione alicuius. Item dicta testatrix instituit, fecit et sollenniter ordinavit suam heredem particularem Milicam mulierem neptem dicte testatricis, filiam condam Marzuki de Asesi filii dicte testatricis in anulos aureos duos nee non et in tarenis sex in pecunia, excludens earn ab omni alio iure sibi contingenti ... Item dicta testatrix dimisit Moxe de Pulvirecta eius genera quemdam mortarium de metallo ponderis circa XXXX rotulorum, et hoc pro certis expensis factis et solutis per dictum Moxe in quadam questione facta inter dictam testatricem et presbiterum Laurencium de Catalano de Terre Sacce. Item dicta testatrix legavit pro eius anima Perne mulieri filie dictorum Moxe de Pulvirecta et Fadalone iugalium buctuneram unam de argento in numero XXXXV buctonos et clamidem unam de russello. Item dicta testatrix dimisit eidem Fadalone eius £ilia (sic) ultra dictas heredetates catinellam unam argenteam nee non et armaturam unam argentea (sic) absque zonam. Item dicta testatrix dimisit Chyassone eius filie taceam unam argenteam, ut dicitur amaccatam, nee non gunellam unam novam de belvi coloris nigri, et hoc est ultra heredetates contingentes dicte Chassune; restantes veto bonorum predictorum tam mobilium quam stabilium dividi debent equis porcionibus inter dictos (sic) heredes universales dicte testatricis, ut supra dictum est. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere bona infrascripta tam mobilia quam stabilia, ac iura censualia videlicet: imprimis item tenimentum unum domorum conscinstentium in corporibus quatuor cum cortilis duobus, quad tenimentum est subiditum in uncia una iure census provido notario Amato de Puchio, prout apparet tenore puplici contractus facti manu mei notarii predicti. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere quoddam ius census tarenorum XXII ad quos tenetur Xibiteni Patuano supra quamdam apotecam sistentem in platea puplica, prope apotegam magistri J ohannis de A cur so ex parte meridiey et alias confines; Item tarenos quindecim ad quad tenetur uxor condam Nicolai de Arno supra quamdam domum quam tenet ad emphiteusim ab eadem testatrice, sistentem in quarterio Xurtini, suis finibus limitatam; item tarenos duodecim, grana X ad quad tenetur Geppi Luvitrano supra quamdam domum sistentem intus Terram veterem, suis finibus limitatam; item tarenos octo ad quos tenetur Novellus de Baracta supra quamdam domum quam tenet ad emphiteusim a dicta testatrice, sistentem in quarterio Sancti Nicolai, suis finibus limitatam; item tarenos sex ad quos tenetur Johannes de Cuctono supra quamdam, domum quam tenet et possidet dictus Johannes de Cuctono in quarterio Arricomandate, suis finibus limitatam. Item dixit habere, tenere et possidere quamdam domum terraneam, sistentem in quarterio Abbatie, suis finibus limitatam, quam tenet loerio nomine nepos Nicolai de Cito. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere catogium unum sistentem intus Terram veterem suptus palazoctum Lune de Dajna, suis finibus limitatum. Item dixit habere, tenere et possidere quad ius census tarenorum quinque ad quad tenetur Thomas de Fidanza supra quad viniale sistentem (sic) in contrata Sancti Ley suis finibus limitatum. Item tarenos duos ad quos tenetur Johannes de Campo supra quoddam viniale sistentem (sic) in contrata vocata de Aquafrida, suis finibus limitatum. Item tarenos duos ad quos tenetur magister Chinuchius de Pactone supra quoddam viniale sistentem in contrata Sancte Barbare, suis finibus limitatum. Item tarenos duos et grana X ad quos tenetur Salvator de Turturichio supra quoddam viniale sistentem in contrata vocata de Fontana Grandi, suis finibus !imitatum. Item dicta testatrix dixit ... quad post mortem condam Iacob de Asesi mariti dicte testatricis remanserunt in Terra Xacce certa iura cansualia, que iura censualia tenebat et possidebat condam Marzuki de Asesi ac tenuit et possedit post mertem dicti condam Iacob eius patris, in qua iura censualia (sic) dicta testatrix dixit habere eius porcionem tamquam legitima uxor dicti condam Iacob. Item dicta testatrix dixit quad existens infirmus condam Iacob de Asesi maritus dicte testatricis ea infirmitate qua decessit et condam Marzucus de Asesi £illus dicti condam Iacob venit in Terra (sic) Calatabellocte, cui Iacob idem condam Marzucus dixit et interrogavit per hec vel sicula verba «omisseri et non haviru nixunu dinaru», cui Marzuco idem condam Iacob respondidit et dixit «eu haiu allocu veru dudichi oy tridichi flurini de arm>, quos florenus XII vel tresdecim dictus Marzucus cepit in posse suo, et deinde ad paucos dies dictus condam Iacob fuit mortus et predicti floreni XII vel XIII remanserunt in posse dicti condam Marzuki, in quibus pecuniis seu florenis dicta testatrix dixit habere porcionem ei contingentem. Item dicta testatrix dixit quad post mortem dicti condam Iacob eius viri predictus condam Marzucus cepit in posse suo tabanum unum novum de panno, infoderatum de panno de blackrecta nee non et clamidem unam de Firenza de meze mina, corporis dicti condam Iacob, et gunellam una (sic) de belvi, ut dicitur infuderata de blakrecta, in quibus bonis dicta testatrix etiam dixit habere eius porcionem. Item dicta testatrix dixit quad post mortem condam Iacob de Asesi mariti dicte testatricis remansit quamdam apotegam (sic), ut dicitur, furnita de merchi et dictus condam Marzucus vendidit omnes et singulas merces inventas in dicta apotega et, ut dicitur, la disfechi tucta et cepit omnia pecunia, in quibus pecuniis proventis ex dictis mercis (sic) dicta testatrix intendit habere eius porcionem ei conpetentem. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere bona mobilia infrascripta videlicet: item coronam unam de argento deorata; item pernaturam unam de perulis cum septi smalti ad octu posti de perulis; item materacia quatuor purpurigna quatuor, videlicet tria usitati et relicum novum, cum quatuor tranverseriis usitatis, videlicet duo maltenssi et duo purpurigna; item cultras duas, videlicet unam novam et reliquam usitatam; item paria duo lintheaminum usitatorum alborum; item_ carpetas quinque, videlicet duas novas, quarum una est rubea et reliqua purpurigna, et tres usitatas; item antelecta tria, videlicet duo nova et unum usitatum; item antelecta alia quinque usitata; item dobleria sex, videlicet quinque in duobus tockis et unum divisum; item dobleria septi, partim usitata et partim nova; item tobalias duodecim, videlicet sex albos (sic) et sex lascatas; item tobalias duos novas, ut dicitur, facti ad adu; item tranverseria duo nova, videlicet unum purpurignum et relicum maltensse, item caxias usitatas sex et bancatos duos seu archibancos; item bancatos tres videlicet unum de apotega et duos de cubile usitatos; item vegetes quinque vacuas usitatas; item carratella duo; item caldaria tria, videlicet duo magna et una parva de here; item ollas duas, videlicet unam de here et aliam de mitallo; item pelves duas de here, videlicet unam parvam et reliquam magna (sic); item cuncumu unum de here usitatum; item bacile unu da here pallido; item caldaria, ut dicitur, de fari cubayta et ... ra tria de here; item paria tria de balanciis magnis de here; item mortaria duo parva de mitallo; item marchos duos de mitallo; item canpanam unam de plembo; item ydriam unam de aqua et certa alia stivilia domus. Item dicta testatrix legavit pro eius anima ecclesie seu miskete Terre Calatabellocte cafisia duo oley; item legavit miskete Terre Sacce alia duo cafisia oley pro salute anime dicte testatricis, que cafisia quatuor oley predicta dicta testatrix voluit et mandavit quod teneantur dare predicte heredes dicte testatricis post mortem dicte testatricis. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere cortenam unam albam usitatam et dimidiam cortene de serico usitatam. Item dicta testatrix fecit et sollenniter ordinavit suos fideyconmissarios et sui presentis testamenti exequutores Sabeti Abbati et Xibiteni Patuano, quibus dedit plenam licenciam et liberam potestatem post eius decessum intrandi, capiendi et alienandi bona dicte testatricis pro satisfacione sui presentis testamenti. Et hec fuit et est eius ultima voluntas, suum ultimum testamentum, quam et quod valere voluit iure testamenti, et si iure testamenti non valerit, valeat et valere debeat iure codicillorum vel ad pias causas seu donacionis nomine causa mortis, cassis prius, irritis et exactis omnibus aliis testamentis et codicillis per eam temporibus preteritis factis, presens vero in suo robore permaneat, et et (sic) fuit et est eius ultima voluntas.
Ego Hemigus de Maniono testor.
Ego Johannes Hemigus de Termini testor. Ego pres biter Thomasius de Tanina testor. Ego Johannes de Chiramo testor.
Ego presbiter Nicolaus de Rabuino testor.
Ego clericus Amatus de Bona Accursio testor.
Ego clericus Stefanus di Grasiora.
Sez. Archivio di Stato di Sciacca, Notai defunti di Caltabellotta, notaio P. Verderame, vol. 13, 17 Novembre 1462.
XVII novembris XI indicionis
Testamur quod Perna mulier iudea relicta condam Iacob de Asesi de Terra Calatabellocte presens coram nobis, iacens in lecto infirma corpore, sana tamen sue mentis et racionabilis intellectus, existens in sua bona et perfecta memoria ac recte et articulariter loquens, timens divinum iudicium repentinum et horam mortis incertam, dubitans ne forte ab hac vita decederet intestata, cum nil certius morte et nil incertius hora mortis, volensque anime sue providere et de bonis suis temporalibus disponere, ne inter successores suos !is aliqua seu questio oriri possit, presens suum nuncupativnm condidit testamentum manu mei predicti notarii in hunc modum: imprimis quidem dicta testatrix instituit, fecit et sollenniter ordinavit suas heredes universales in omnibus bonis suis mobilibus et stabilibus ubicumque existentibus et melius apparentibus Chyassonam mulierem relict am condam David de Ixe nee non et F adalonam mulierem uxorem Moxe Pulvirecta, filias legitimas et naturales dicte testatricis et condam Iacob de Asesi tune iugalium, ita quad predicte heredes possint et valeant dividere predicta bona tam mobilia quam stabilia ac iura censualia equis porcionibus inter eos (sic) et quilibet eorum (sic), videlicet de dictis heredibus, possit et valeat de porcione sibi contingente dictorum bonorum tam mobilium quam stabilium facere iuxta eorum (sic) arbitrium et voluntatem absque contradicione alicuius. Item dicta testatrix instituit, fecit et sollenniter ordinavit suam heredem particularem Milicam mulierem neptem dicte testatricis, filiam condam Marzuki de Asesi filii dicte testatricis in anulos aureos duos nee non et in tarenis sex in pecunia, excludens earn ab omni alio iure sibi contingenti ... Item dicta testatrix dimisit Moxe de Pulvirecta eius genera quemdam mortarium de metallo ponderis circa XXXX rotulorum, et hoc pro certis expensis factis et solutis per dictum Moxe in quadam questione facta inter dictam testatricem et presbiterum Laurencium de Catalano de Terre Sacce. Item dicta testatrix legavit pro eius anima Perne mulieri filie dictorum Moxe de Pulvirecta et Fadalone iugalium buctuneram unam de argento in numero XXXXV buctonos et clamidem unam de russello. Item dicta testatrix dimisit eidem Fadalone eius £ilia (sic) ultra dictas heredetates catinellam unam argenteam nee non et armaturam unam argentea (sic) absque zonam. Item dicta testatrix dimisit Chyassone eius filie taceam unam argenteam, ut dicitur amaccatam, nee non gunellam unam novam de belvi coloris nigri, et hoc est ultra heredetates contingentes dicte Chassune; restantes veto bonorum predictorum tam mobilium quam stabilium dividi debent equis porcionibus inter dictos (sic) heredes universales dicte testatricis, ut supra dictum est. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere bona infrascripta tam mobilia quam stabilia, ac iura censualia videlicet: imprimis item tenimentum unum domorum conscinstentium in corporibus quatuor cum cortilis duobus, quad tenimentum est subiditum in uncia una iure census provido notario Amato de Puchio, prout apparet tenore puplici contractus facti manu mei notarii predicti. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere quoddam ius census tarenorum XXII ad quos tenetur Xibiteni Patuano supra quamdam apotecam sistentem in platea puplica, prope apotegam magistri J ohannis de A cur so ex parte meridiey et alias confines; Item tarenos quindecim ad quad tenetur uxor condam Nicolai de Arno supra quamdam domum quam tenet ad emphiteusim ab eadem testatrice, sistentem in quarterio Xurtini, suis finibus limitatam; item tarenos duodecim, grana X ad quad tenetur Geppi Luvitrano supra quamdam domum sistentem intus Terram veterem, suis finibus limitatam; item tarenos octo ad quos tenetur Novellus de Baracta supra quamdam domum quam tenet ad emphiteusim a dicta testatrice, sistentem in quarterio Sancti Nicolai, suis finibus limitatam; item tarenos sex ad quos tenetur Johannes de Cuctono supra quamdam, domum quam tenet et possidet dictus Johannes de Cuctono in quarterio Arricomandate, suis finibus limitatam. Item dixit habere, tenere et possidere quamdam domum terraneam, sistentem in quarterio Abbatie, suis finibus limitatam, quam tenet loerio nomine nepos Nicolai de Cito. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere catogium unum sistentem intus Terram veterem suptus palazoctum Lune de Dajna, suis finibus limitatum. Item dixit habere, tenere et possidere quad ius census tarenorum quinque ad quad tenetur Thomas de Fidanza supra quad viniale sistentem (sic) in contrata Sancti Ley suis finibus limitatum. Item tarenos duos ad quos tenetur Johannes de Campo supra quoddam viniale sistentem (sic) in contrata vocata de Aquafrida, suis finibus limitatum. Item tarenos duos ad quos tenetur magister Chinuchius de Pactone supra quoddam viniale sistentem in contrata Sancte Barbare, suis finibus limitatum. Item tarenos duos et grana X ad quos tenetur Salvator de Turturichio supra quoddam viniale sistentem in contrata vocata de Fontana Grandi, suis finibus !imitatum. Item dicta testatrix dixit ... quad post mortem condam Iacob de Asesi mariti dicte testatricis remanserunt in Terra Xacce certa iura cansualia, que iura censualia tenebat et possidebat condam Marzuki de Asesi ac tenuit et possedit post mertem dicti condam Iacob eius patris, in qua iura censualia (sic) dicta testatrix dixit habere eius porcionem tamquam legitima uxor dicti condam Iacob. Item dicta testatrix dixit quad existens infirmus condam Iacob de Asesi maritus dicte testatricis ea infirmitate qua decessit et condam Marzucus de Asesi £illus dicti condam Iacob venit in Terra (sic) Calatabellocte, cui Iacob idem condam Marzucus dixit et interrogavit per hec vel sicula verba «omisseri et non haviru nixunu dinaru», cui Marzuco idem condam Iacob respondidit et dixit «eu haiu allocu veru dudichi oy tridichi flurini de arm>, quos florenus XII vel tresdecim dictus Marzucus cepit in posse suo, et deinde ad paucos dies dictus condam Iacob fuit mortus et predicti floreni XII vel XIII remanserunt in posse dicti condam Marzuki, in quibus pecuniis seu florenis dicta testatrix dixit habere porcionem ei contingentem. Item dicta testatrix dixit quad post mortem dicti condam Iacob eius viri predictus condam Marzucus cepit in posse suo tabanum unum novum de panno, infoderatum de panno de blackrecta nee non et clamidem unam de Firenza de meze mina, corporis dicti condam Iacob, et gunellam una (sic) de belvi, ut dicitur infuderata de blakrecta, in quibus bonis dicta testatrix etiam dixit habere eius porcionem. Item dicta testatrix dixit quad post mortem condam Iacob de Asesi mariti dicte testatricis remansit quamdam apotegam (sic), ut dicitur, furnita de merchi et dictus condam Marzucus vendidit omnes et singulas merces inventas in dicta apotega et, ut dicitur, la disfechi tucta et cepit omnia pecunia, in quibus pecuniis proventis ex dictis mercis (sic) dicta testatrix intendit habere eius porcionem ei conpetentem. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere bona mobilia infrascripta videlicet: item coronam unam de argento deorata; item pernaturam unam de perulis cum septi smalti ad octu posti de perulis; item materacia quatuor purpurigna quatuor, videlicet tria usitati et relicum novum, cum quatuor tranverseriis usitatis, videlicet duo maltenssi et duo purpurigna; item cultras duas, videlicet unam novam et reliquam usitatam; item paria duo lintheaminum usitatorum alborum; item_ carpetas quinque, videlicet duas novas, quarum una est rubea et reliqua purpurigna, et tres usitatas; item antelecta tria, videlicet duo nova et unum usitatum; item antelecta alia quinque usitata; item dobleria sex, videlicet quinque in duobus tockis et unum divisum; item dobleria septi, partim usitata et partim nova; item tobalias duodecim, videlicet sex albos (sic) et sex lascatas; item tobalias duos novas, ut dicitur, facti ad adu; item tranverseria duo nova, videlicet unum purpurignum et relicum maltensse, item caxias usitatas sex et bancatos duos seu archibancos; item bancatos tres videlicet unum de apotega et duos de cubile usitatos; item vegetes quinque vacuas usitatas; item carratella duo; item caldaria tria, videlicet duo magna et una parva de here; item ollas duas, videlicet unam de here et aliam de mitallo; item pelves duas de here, videlicet unam parvam et reliquam magna (sic); item cuncumu unum de here usitatum; item bacile unu da here pallido; item caldaria, ut dicitur, de fari cubayta et ... ra tria de here; item paria tria de balanciis magnis de here; item mortaria duo parva de mitallo; item marchos duos de mitallo; item canpanam unam de plembo; item ydriam unam de aqua et certa alia stivilia domus. Item dicta testatrix legavit pro eius anima ecclesie seu miskete Terre Calatabellocte cafisia duo oley; item legavit miskete Terre Sacce alia duo cafisia oley pro salute anime dicte testatricis, que cafisia quatuor oley predicta dicta testatrix voluit et mandavit quod teneantur dare predicte heredes dicte testatricis post mortem dicte testatricis. Item dicta testatrix dixit habere, tenere et possidere cortenam unam albam usitatam et dimidiam cortene de serico usitatam. Item dicta testatrix fecit et sollenniter ordinavit suos fideyconmissarios et sui presentis testamenti exequutores Sabeti Abbati et Xibiteni Patuano, quibus dedit plenam licenciam et liberam potestatem post eius decessum intrandi, capiendi et alienandi bona dicte testatricis pro satisfacione sui presentis testamenti. Et hec fuit et est eius ultima voluntas, suum ultimum testamentum, quam et quod valere voluit iure testamenti, et si iure testamenti non valerit, valeat et valere debeat iure codicillorum vel ad pias causas seu donacionis nomine causa mortis, cassis prius, irritis et exactis omnibus aliis testamentis et codicillis per eam temporibus preteritis factis, presens vero in suo robore permaneat, et et (sic) fuit et est eius ultima voluntas.
Ego Hemigus de Maniono testor.
Ego Johannes Hemigus de Termini testor. Ego pres biter Thomasius de Tanina testor. Ego Johannes de Chiramo testor.
Ego presbiter Nicolaus de Rabuino testor.
Ego clericus Amatus de Bona Accursio testor.
Ego clericus Stefanus di Grasiora.
Creator
Caltabellotta, Sicily
Date
17 November 1462
Source
See Scandaliato, L'ultimo canto di Ester, p. 201
Language
Latin
Coverage
Italy